**Ẩm thực Cao Bằng: Nét tinh túy của vùng cao**

Cao Bằng, một tỉnh miền núi phía Đông Bắc Việt Nam, sở hữu một nền ẩm thực độc đáo và phong phú, phản ánh đặc trưng văn hóa và địa lý của vùng đất này. Từ những món ăn dân dã đến các đặc sản cao cấp, ẩm thực Cao Bằng mang đến một hành trình khám phá vị giác khó quên.

**1. Thịt trâu gác bếp**

Món thịt trâu gác bếp là đặc sản trứ danh của Cao Bằng, được chế biến từ thịt trâu tươi ướp với các loại gia vị dân tộc như gừng, mắc khén, tỏi, ớt và mắc mật. Sau khi tẩm ướp, thịt được treo trên gác bếp, hun khói trong nhiều ngày cho đến khi khô cứng. Thịt trâu gác bếp có hương vị đậm đà, thơm nồng đặc trưng, có thể dùng với cơm lam, xôi ngũ sắc hoặc nhắm với rượu ngô.

**2. Bánh cuốn Cao Bằng**

Bánh cuốn Cao Bằng khác biệt với những loại bánh cuốn khác ở Việt Nam. Bánh được tráng mỏng, mềm mịn từ bột gạo tẻ xay nhuyễn, sau đó hấp chín trên nồi nước sôi. Phần nhân bánh thường là thịt băm xào với mộc nhĩ, nấm hương và hành lá. Bánh cuốn Cao Bằng được chấm với nước mắm pha chua ngọt, tạo nên hương vị hài hòa và hấp dẫn.

**3. Phở chua**

Phở chua là một món ăn sáng đặc trưng của Cao Bằng. Sợi phở mỏng được làm từ bột gạo, sau khi luộc chín sẽ được trộn với dấm, đường, tỏi, ớt và các loại rau thơm như hành lá, rau mùi, ngò rí. Phở chua thường được ăn kèm với quẩy, chả lụa và nước mắm.

**4. Bánh khảo**

Bánh khảo là một loại bánh truyền thống của người Tày, Nùng ở Cao Bằng. Bánh được làm từ bột nếp, nhân đậu xanh hoặc đậu đen, đường, vừng và nước cốt dừa. Sau khi trộn đều các nguyên liệu, bánh được gói trong lá chuối hoặc lá dứa và hấp chín. Bánh khảo có hương vị ngọt ngào, bùi bùi, rất thích hợp để làm quà tặng hoặc thưởng thức vào những dịp lễ tết.

**5. Xôi ngũ sắc**

Xôi ngũ sắc là một món ăn đẹp mắt và ý nghĩa của người Tày, Nùng. Xôi được nấu từ gạo nếp, tạo màu tự nhiên bằng lá cẩm, lá gấc, nghệ, hoa dành dành và lá dong. Mỗi màu sắc tượng trưng cho một yếu tố ngũ hành, mang ý nghĩa về sự hòa hợp và sung túc.

**6. Thịt lợn quay ngũ vị**

Thịt lợn quay ngũ vị là món ăn hấp dẫn khó cưỡng của Cao Bằng. Thịt lợn được tẩm ướp với năm loại gia vị đặc trưng, bao gồm mắc khén, tiêu, hành, tỏi và gừng. Sau đó, thịt được quay chín trên lửa nhỏ cho đến khi da giòn, thịt mềm và thấm đều gia vị. Thịt lợn quay ngũ vị thường được ăn kèm với xôi ngũ sắc hoặc cơm lam.

**7. Hạt dẻ Trùng Khánh**

Hạt dẻ Trùng Khánh là một đặc sản nổi tiếng của Cao Bằng, được trồng ở huyện Trùng Khánh. Hạt dẻ có lớp vỏ mỏng, nhân hạt to, vàng ươm và có hương vị bùi ngậy, thơm ngon. Hạt dẻ Trùng Khánh thường được rang chín, hấp hoặc luộc, có thể dùng để ăn vặt hoặc làm nguyên liệu chế biến các món ăn khác.

**8. Rượu Mẫu Sơn**

Rượu Mẫu Sơn là một loại rượu ngô nổi tiếng được sản xuất tại Cao Bằng. Rượu được nấu từ ngô nếp, men lá và nước suối Mẫu Sơn. Rượu Mẫu Sơn có hương vị thơm nồng, cay ấm, rất phù hợp để nhâm nhi trong những ngày lạnh.

**9. Nước chua tấu**

Nước chua tấu là một thức uống giải khát truyền thống của người Tày, Nùng ở Cao Bằng. Nước chua tấu được làm từ quả tấu, một loại quả có vị chua nhẹ và mùi thơm đặc trưng. Quả tấu được ngâm với đường, nước và gừng, tạo nên một thức uống có vị chua ngọt, giải nhiệt và thơm ngon.

**10. Rau bò khai**

Rau bò khai là một loại rau rừng đặc trưng của Cao Bằng. Rau có lá to, màu xanh đậm và có mùi khai đặc trưng. Rau bò khai thường được dùng để xào, nấu canh hoặc làm nộm, có tác dụng giải nhiệt, tiêu độc và tăng cường sức khỏe.

Ngoài những món ăn nổi tiếng kể trên, ẩm thực Cao Bằng còn rất phong phú với nhiều món ăn dân dã khác như cá suối nướng, gà đồi om măng, bánh tẻ Cao Bằng, xôi nếp cẩm... Mỗi món ăn đều mang trong mình hương vị đặc trưng, phản ánh nét văn hóa và cuộc sống của người dân vùng cao Cao Bằng.